P ƒ. Œμ²μ± μ,. Š. ŠμÎ,.. Î,.. ʱμ,.. ²Ó ˆ ˆ Šˆ, Ÿ Œˆ ˆ Œˆ. ² μ Ê ² ³ Ö Ò μ± Ì Ô.

Transcript

1 P ƒ. Œμ²μ± μ,. Š. ŠμÎ,.. Î,.. ʱμ,.. ²Ó ˆ œ ˆ ƒ ˆ ˆŸ ˆ ˆ Šˆ, Š ƒ ˆ ŠˆŒˆ Ÿ Œˆ ˆ Œˆ ² μ Ê ² ³ Ö Ò μ± Ì Ô

2 Œμ²μ± μ. ƒ.. P μ É Ê²ÓÉ Ë μ² Éμ μ μ ²ÊÎ Ö μ² ÔÉ ² ËÉ ² É Ò ² ±, μ ²ÊÎ Ò Ò μ±μô É Î ± ³ ÉÖ ²Ò³ μ ³ ˆ ² μ μ μ É - ²ÊÎ Ö ±É ²Ó μ³ μ μé 280 μ 400 ³ ² ± μ² ÔÉ ² ËÉ ² É ( ). Ò ³ Ö ±É Ì μ É Î ±μ μ μ ²μÐ Ö μ ² Ô± μ Í Ê ±μ Ò³ μ- ³ - ²ÊÎ ³. ˆ ÊÎ Ò ³ Ö μ Ì μ É ÒÌ μ É, ³ - ²Ê É Ê±É μ μ μ ²μÖ μ² ³ μ ² μ μ² É ²Ó ÒÌ - Ô± μ Í μ ÊÌ. ³μ É μé ³ μ μé± ²Ê μ É ² μé 0,1 μ 0,9 ³±³. μ μí ± ±μ μ É ËμÉμ ²ÖÍ ± Éμ μ μ Ò- Ìμ Ê ² Ö μ μ μ ³μ μ³ μ μ ( 0, ³μ² ±Ê²/ËμÉμ ) ² μ± μ μ É ³ - ²ÊÎ Ö. μ± Ò μ ³μ μ É Ëμ ³ μ Ö ³³ É Î ÒÌ μ ² ± Ì μ²ó μ ³ ±μ É μ² Ê ³μ ËμÉμμ± ² É ²Ó μ É Ê±Í. μé Ò μ² μ Éμ Ö ÒÌ ±Í ³. ƒ.. ² μ ˆŸˆ. É Ñ μ μ É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ. Ê, 2016 Molokanova L. G. et al. P Effect of Ultraviolet Radiation on Polyethylene Naphthalate Films Irradiated with High Energy Heavy Ions The effect of UV radiation of a wide spectral range (λ = nm) on ˇlms of polyethylene naphthalate (PEN) was investigated. Changes in the optical absorption spectra of PEN ˇlms after exposure to accelerated ions and UV radiation were studied. Changes of the surface properties of PEN were studied and the depth of damaged polymer layer was measured after high uence UV-irradiation. The depth of damage was found to range between 0.1 and 0.9 μm, depending on the length of treatment. The rate of photoablation and the quantum yield of the removal of one monomer unit ( molecules/photon) of PEN ˇlms under the inuence of UV radiation were evaluated. The feasibility of production of asymmetric pores in PEN ˇlms via controlled photo-oxidative degradation was demonstrated. The investigation has been performed at the Flerov Laboratory of Nuclear Reactions, JINR. Preprint of the Joint Institute for Nuclear Research. Dubna, 2016

3 ˆ ² Í Ö - ²ÊÎ ³ Ö ²Ö É Ö μ É μéμ ² - É ±μ ÒÌ ³ ³ ( Œ) μ μ μ² ÔË ÒÌ ² μ±, μ ²ÊÎ ÒÌ Ò μ±μô É Î ± ³ ÉÖ ²Ò³ μ ³ [1]. μ²ó Ê É Ö É Ì μ²μ- É ² Ö ² É É ÒÌ É ±μ ² ± Ì μ² ÔÉ ² É ËÉ ² É ( ) μ² ± μ É. É ²Ö É É ³ ± Î É μ μ Ò Œ Ê Ì μ² ³ μ, μ μ ÒÌ μ Î ÉÓ É ² Ò ³ÊÐ É ±μ - ± É ÒÌ ±É Î ± Ì ²μ ÖÌ. Î É μ É, μ ³ ±É - ÒÌ ³ É ²μ Ö ²Ö É Ö μ² ÔÉ ² ËÉ ² É ( ) [2]. μ² ÔÉ ² Ë- É ² É Å ²μ Ò μ² ÔË, μ²êî ³Ò μ² ±μ Í ËÉ ² -2,6- ± μ μ μ ± ²μÉÒ ² ÔË ÔÉ ² ² ±μ² ³ [3, 4]. ² μ Ö É±μ É Ê±ÉÊ Í μ ³μ² ±Ê²Ò μ ² É Ò μ±μ ³ Ì Î ±μ μî μ ÉÓÕ, Ì ³ Î ±μ É ³ Î ±μ Ê Éμ Î μ ÉÓÕ, É ± Ò μ±μ - Í μ μ Éμ ±μ ÉÓÕ [5]. μé Ì, μ ÖÐ ÒÌ Ê²ÊÎÏ Õ ÎÊ É É ²Ó μ É É ±μ ÒÌ É ±- Éμ μ μ μ μ² ÔË ÒÌ ² μ± [6Ä9], Ò²μ Ê É μ ² μ, ÎÉμ -μ ²ÊÎ ± ²μ μ μ Рɳμ Ë Ê ² Î É Ö ±μ μ ÉÓ É - ² Ö É ±μ ² É ËμÉμμ± ² Ö. É ± Ì ÊÉ É ÊÕÉ μ ʱÉÒ μ², ±μéμ Ò É ²Ó μ μ ²μÐ ÕÉ Ô² ±É μ³ É μ ²ÊÎ ² μ μ² Ò, Ì ±É μ ²Ö ³μ μ μ² ³ (± ± ²μ, ±É μ ²μÐ Ö μ ʱÉμ μ² ÊÉ μ ² ÉÓ μ² ² ÒÌ μ² ). ËË ±É μ ÉÓ ² Í É μé É μ É ² É ²Ó μ É - ²ÊÎ Ö μé ³ É ² É ±Éμ [8, 9]. Ò² É ± Ê É μ ² ³μ ÉÓ ÔËË ±É Ê ² Ö É ² Ö É ±μ μé ² Ò μ² Ò ÕÐ μ ²ÊÎ Ö [6]. ÉÓ ±É, μ É ³ ²Ó Ö ²Ö μí ² Í ² μ±, Ò² ²μ μé [10]. É ± Ò²μ μ± μ, ÎÉμ μ²ó μ μé ²Ó ÒÌ Î É ±É É μ ³μ μ ÉÓ Ê ±μ ÖÉÓ Ì É ² Ê ²ÖÉÓ ±μ Ë Ê Í μ. ²Ö ² μ± μí ËμÉμ ² Í É ±μ ÉÖ ²ÒÌ μ- μ ² μ μ É ÉμÎ μ. μé [11] μ²êî Ò Ô± ³ É ²Ó Ò μ ÍÒ Œ μ μ μ μ ² μ μ É Î ± Ì μ É ² μ± μ² ÔË μ. μ± μ, ÎÉμ ²Ö ² ± Éμ²Ð μ 12 ³±³ Í μ Ê ± Ö ² É ² ÍÒ ³ Ê Ê²ÓÉ Ë μ² Éμ μ - ³μ μ ² ÉÖ³ (380 ³). μé [12] μ É Ö ±É μ ²μÐ Ö 1

4 ² μ μ ( ³μ²Ó) É μ ³ É ²-2,6- ËÉ ² ± μ± ² É ± ËÉμ μ μ μ². μé É μ μ³ ± Ì ±μ Í É Í ÖÌ Ð É μ μ² ² ³ ÉÓ ±É Ò μ 400 ³. ²Õ ² Ìμ μïμ Ò Ò ± ³ ± ³Ê³ ³ ² μ² Ò 243, ³, μ ²μÐ ³ 1,73, 0,41 0,06 μμé É É μ. μ μ Ò ² Í É ±μ ÉÖ ²ÒÌ μ μ Ò² É μ ÊÉÒ μé [16]. ÉμÖÐ μé ³Ò Ê ² ³ μ μ μ ³ μ μ μ- ÉÖ³ ËμÉμ É Ê±Í μ ³μ μ ÉÖ³ ³μ Ë ± Í Ëμ ³Ò μ μ³μð -Ô± μ Í. Œ ˆŠ Š ˆŒ ± Î É Ìμ ÒÌ ³ É ²μ μ²ó μ ² μ² ÔÉ ² ËÉ ² É ÊÕ ² ±Ê Éμ²Ð μ 6 12 ³±³ ³ ± Teonex Ë ³Ò Teijing Ltd (Ÿ μ Ö). ²ÊÎ ² μ± μ μ ² μ ³ ± Éμ (Ô Ö 253 ŒÔ ) ± μ (Ô Ö 167 ŒÔ ) Ê ±μ É ²ÖÌ -400 ˆ -100 μ Éμ Ö ÒÌ ±Í ³. ƒ.. ² μ ˆŸˆ. ²ÓÉ Ë μ² Éμ μ μ ²ÊÎ ² Ê ³ÒÌ μ Íμ ² ± μ μ ² μ ÊÌ μ³μðóõ ² ³ -30. ³Ò μ ²ÊÎ Ö ² Î ² Ó μ - É μ É É Ì ÊΠɱ Ì - ±É (,, ³. É ². 1). ÍÒ μ³ Ð ² μ É μ μ² - ²ÊÎ Ö ² μ Ð Ð ² μ Í Ë ²ÓÉ μ³, É ²Ö Ï ³ μ μ ² ±Ê μ² ³ Éμ²Ð μ 12 ³±³, μé - ± ÕÐ ³ ²ÊÎ ² μ μ² Ò λ<380 ³ ²ÊÎ < 315 ³ ²ÊÎ. ² Í 1. ±É É ± ÉμÎ ±μ - ²ÊÎ Ö, μ²ó μ ÒÌ Ô± - ³ É Ì (Ô± μ Í ³ Ì 1, 2 3), É/³ 2 Šμ Ë Ê Í Ö ³ μ (400Ä315 ³) μ (315Ä280 ³) μ (280Ä100 ³) ² ³ Ò ,4 3,2 0,36 ² ³ Ò Ë ²ÓÉ 2 4,2 0,85 0,10 ² ± Éμ²Ð - μ 12 ³±³ ² ³ Ò Ë ²ÓÉ ² ± Éμ²Ð - μ 12 ³±³ 3 0,12 < 0,01 < 0,01 ³ Î. μ ±μ²ó±ê É μ ÉÓ Ê ± ³μ μ ² ³ ³ ²ÊÎ Ö μ É - μ ³ Ö É Ö μí Ô± ²Ê É Í, μé ²Ó ÒÌ Ô± ³ É Ì É - μ É ³μ ² ±μ²ó±μ μé² Î ÉÓ Ö μé ʱ ÒÌ É ² Í. 2

5 Œμ Ëμ²μ Õ μ Ì μ É ² μ± É ±μ ÒÌ ³ ³ ÊÎ ² μ³μð É μ μ μ Ô² ±É μ μ μ ³ ± μ ±μ JSM-840 (JEOL), μ- É ÕÐ μ ³ Éμ Î ÒÌ Ô² ±É μ μ. ±É Ò μ É Î ±μ μ μ ²μÐ Ö ³μ μ ² É ±É μé- μ É ²Ó μ μ ÊÌ ³ ² ±É μëμéμ³ É Thermo Scientiˇc Evolution 600 Ï Ð ² 1,5 ³ ±μ μ É ± μ Ö 10 ³/³ Ï ³ 0,5 ³. ˆ É μ ÉÓ Ê²ÓÉ Ë μ² Éμ μ μ ²ÊÎ Ö ³ Ö² μ³μð - μ³ É Š - ŠŒ, ±μéμ Ò É Ê É ³μÐ μ ÉÓ ÕÐ μ Ô² ±É μ- ³ É μ μ ²ÊÎ Ö ²Ó μ μ Ì,. ³ Î ±μ É ² É ±μ μ μ ² É μ Ì μ± É Ö. ÍÒ ² ±, ± ² Ò É Ë²μ μ ÒÌ ³± Ì, μ³ Ð ² É ³μ É - É Ê ³Ò É ± Ò É μ μ³. ˆ - Ò μ±μ μ Î Ö Ô ±É Í μí É ² Ö Ð ²μÎ Ò³ É μ ³ [13], ² μ É ²Ó μ, ²Ó μ ³μ É ±μ μ É ±Í ³μ É Ö Ð ²μÎ μé É ³ ÉÊ Ò μ μ μ μ μ μ ³ Ê ²Ö² É ²Ó μ É É ³ ÉÊ μ μ ³ É ² Ö. É Ó μë ²Ó μ É ² μ± μ ²Ö² ÊÉ ³ ³ Ö ± μ μ Ê ² ³ Î Ö μ μ θ μ ³ Éμ Ê ² Ð ± ² [14]. ƒ μ μ Í ³μ ÉÓ μ Íμ Œ (Q, ²/Î ³ 2 ) μ ²Ö² ³ - É ²Ó μ³ É μ²ó μ ³ ± ² μ ÒÌ μ ² ±μ ÒÌ μé ³ É μ ( ²μÐ Ó μ Í 1 ³ 2, ² Ö 0,01 Œ ). μ ² Î Q - Î ÉÒ ² ÔËË ±É Ò ³ É μ d [15]. Š ˆŒ œ Ÿ œ É Î ± ±É Ò μ ²ÊÎ ÒÌ ² μ±. ˆ ³ Ò μ É Î - ± ±É Ò μ ²μÐ Ö μ² ÔÉ ² ËÉ ² É ÒÌ ² μ± μ ² Ì μ ²Ê- Î Ö Ê ±μ Ò³ ÉÖ ²Ò³ μ ³ Ò³ Ë²Õ ³. Ò² Ò Ò ² ± μ²óïμ Éμ²Ð Ò (12 6 ³±³), ÎÉμ Ò ³ ÉÓ μ ³μ μ ÉÓ μ- ² ÉÓ ³ Ö, μ Ìμ ÖÐ ² -μ ² É ±É. ±μ μ ²μÐ Éμ²Ó ² ±μ, ÎÉμ Éμ²Ð 6 ³±³ μ ² ÉÓ ² μ² ±μ μî 370 ³ É Ê É Ö μ Éμ μ. ± μ ²μÐ Ö λ 350 ³, ² Ð μ ² μ [12] 1 (π, π )- Ìμ Ê ËÉ ² É μ Ê μ ±, Ò É Ö ± Ö³, Ò Ò³ ² Ï±μ³ μ²óï ³ Ê μ ³ μ ²μÐ Ö ( ³. É ±Ê. 1, ). ³ ³ μ ² ÉÓ ±É λ>380 ³ μ ÉÊ ²Ö ±μ² Î É ÒÌ ³ É Ëμ ³ Í Õ μ μí Ì, μ Ìμ ÖÐ Ì μ² ³ μ ²ÊÎ Ò μ±μô É Î - ± ³ μ ³. μö ² Ï μ±μ É Ê±ÉÊ μ μ²μ Ò, ÊÌμ ÖÐ - ² ±μ ³ÊÕ μ ² ÉÓ, É ²Ó É Ê É μ μ μ μ² μ Ö ÒÌ 3

6 . 1. ±É Ò μ É Î ±μ μ μ ²μÐ Ö ² ± : ) Éμ²Ð ² ± 12 ³±³; Ìμ Ö ² ± (1) μ ²ÊÎ Ö μ ³ ± μ Ë²Õ ³ (2), (3) 1, ³ 2 (4). É ± μ± ±É Ìμ μ ² ± μ² Ï μ±μ³ μ ² μ². ) μ²ð ² ± 6 ³±³; ² ± μ ²ÊÎ μ ³ ± μ Ë²Õ μ³ 1, ³ 2 (1) Ô± μ μ μ ² ÔÉμ μ - ²ÊÎ ³ É Î 3Î(2) Ò³ Éμ³ É Î 29 Î (3). ˆ É μ ÉÓ - ²ÊÎ Ö Ê μ Ì- μ É μ Í μ É ²Ö² 5,7 3,9 É/³ 2 μ Ì μμé É É μ. Ô± μ μ Ò³ Éμ³ ÔÉ ² Î Ò μ É ²Ö² ³ ³ É/³ 2 É ³. Î É μ É, μ ³μ ÊÉ μ μ Ò ÉÓ Ö Î É μ Î ÒÌ ±μ ² É- ÒÌ Ö ³ Ê μ³ É Î ± ³ Ê μ ± ³ μ Ì ³ ± μ³μ² ±Ê², É ± Ê Ì Í μ μ- ÊÍ μ ÒÌ ±Í. ˆ É μ, ÎÉμ μ - Õ Ìμ Ò³ μ² ³ μ³ É ± Ì ÉÖ ²ÒÌ μ μ ±μ É Ö μ- μ μ μ, Éμ ³Ö ± ± μ Ê ² μ μ É É ²μÉÓ μ 4

7 μ μ Ö Ë Éμ μ μ ÒÌ É Ê±ÉÊ. ² É μ²óïμ μ μμ Ö Í μ μ-ì ³ Î ± Ì ±Í É ± Ì ± É μ Ìμ ÖÐ μ μ É Ö ² ÏÓ μ Ð ³Ê μ Õ. μ ʱÉÒ μ², μ ²μÐ ÕÐ Ô² ±É μ³ É- μ ²ÊÎ μ ² É μ Î μ É ³μ μ λ>380 ³, μ Ð É ÕÉ Ð Ö, μ ÖÐ ± ʳ ÓÏ Õ μ ²μÐ - Ö É (. 1, ). μ ³ μ ÔÉ ³, ± ± É μ, μ Ìμ É ±μ Ê ² Î ±μ μ É É ² Ö É ±μ [16]. μ- ³μ³Ê, μ ² Ö μ²ö ÒÐ ÒÌ Ö, ² Ð Ì μ 汃 ³ μ², Ê ÎÉμ É Ö Ê²ÓÉ É ËμÉμμ± ² Ö. μ ² É ÉÊ Ò³ Ò³ [12], μ³ ³μ μ²μ Ò μ ²μÐ Ö 350 ³ ËÉ ² É μ μ ³ É É ÊÕ μ²μ Ê μ ² É 280Ä290 ³. ±É Ê ± Ö μ²ó Ê ³ÒÌ ³ ² ³ ± Ò É μ ÔÉ Ì ± μ ²μÐ - Ö. Éμ μ μ²ö É μ²μ ÉÓ, ÎÉμ ³ É Ö μ ³μ μ ÉÓ μ ÊÐ É ²ÖÉÓ ±μ É μ² Ê ³μ ËμÉμμ± ² μ Ì μ É ÒÌ ²μ, μ²ó ÊÖ μ²- Ò ±É Ê ± Ö ÉμÎ ± - ²ÊÎ Ö. É Ö ±μ μé±μ μ² μ- ÊÕ Î ÉÓ ±É, ³μ μ Ô± μ μ ÉÓ μ ²ÊÎ Ò μ ³ ² ± ³Ö ± ³ ʲÓÉ Ë μ² Éμ Ò³ ²ÊÎ ³, μ É Ö ² Í É ±μ. Éμ μ ÔËË ±É ³μ μ μ ÉÓ Ö μ³μð ²ÊÎ Ö ³μ μ μ Î É Éμ μ, ÎÉμ Ë μ² Éμ Ò É É ²Ó μ μ ²μÐ ÕÉ Ö μ 汃 ³ μ² É ± Ì. ² ²Ê Ò É Ê±É μ μ μ ²μÖ, μ ²ÊÎ μ μ - ²ÊÎ ³. ²Ö μ ² Ö Éμ²Ð Ò É Ê±É μ μ μ ʲÓÉ Ë μ- ² Éμ Ò³ ²ÊÎ ³ ²μÖ ³ Ö² ³ Ê ² μ ÒÌ ² μ± - ³μ É μé ³ Ì ³ Î ±μ μ É ² Ö. ˆ ʳ ÓÏ Ö ³ Ò Î - ÉÒ ² Éμ²Ð Ê É ² μ μ ²μÖ ΔL. ² ÊÖ ³μ ÉÓ Éμ²Ð Ò ² ± μé ³ É ² Ö, μ ²Ö² Éμ²Ð Ê É Ê±É μ μ μ ²μÖ, ±μéμ Ò Ê ²Ö É Ö μ²óï ±μ μ ÉÓÕ, Î ³ μ² ³, ²Ê, ±Ê μ ± ²μ - ²ÊÎ.. 2 μ± μ ³ Éμ²Ð Ò Ìμ μ ² ± μé - ³ É ² Ö. Î ²Ó Ò, ÊÐ É μ ² Ò ÊÎ Éμ± ³μ É ( Ê±Í μ Ò μ ³ μ 4 Î), μ- ³μ³Ê, μ Ê ²μ ² ÊÌ ³ μ Í, - Î μ ³ μ Í μîé Ê Ò É. ± ³ É ²Ó Ò Éμα t>200 ³ Ìμ μïμ μ Ò ÕÉ Ö ² μ ËÊ ±Í ΔL = a t + b, (1) ±μôëë Í É a, Ò 0,00048 ³±³/³, Ì ±É Ê É ±μ μ ÉÓ É - ² Ö, Ë ±Éμ b = 0,088 ³±³ μ ²Ö É ±Ê Î ² μí É ² Ö. ² - ² μ μ ² ± (. 2,, Å ²Ö ² - μ±, μ ²ÊÎ ÒÌ É Î 3, 6 48 Î μμé É É μ) μé ± É ³ μ ±μ μ ÉÓÕ, ³ Ö ³μ ÉÓ ±μéμ μ μ Ï μ Ö. 5

8 . 2. ³ ÓÏ Éμ²Ð Ò É ² 3 ³μ²Ó NaOH 40 C ² - μ μ ² ± (Ô± ³ É ²Ó Ò Éμα μ± ³ μ Ò Ö³μ ² ) ( ) ² ±, Ô± μ μ μ ÊÌ Éμ μ ³ 1 É Î 3 ( ), 6 ( ) 48( ) Î μé² Î μé ² μ μ μ Î ² μ Ìμ É Ò É μ ʳ ÓÏ Éμ²Ð Ò ² ±, ÎÉμ Ö μ É ² ³ É Ê±É μ μ μ ² É. ÉμÉ ÊÎ Éμ± μ± ³ Ê É Ö Ô± μ Í ²Ó μ ËÊ ±Í ΔL = c exp (d/t)+e. É ³ Éμ²Ð μ Í Î É Ê³ ÓÏ ÉÓ Ö ³ - ² μ ÉμÖ μ ±μ μ ÉÓÕ. Éμ μ Î É, ÎÉμ Î ²μ Ó É ² - É Ê±É μ ÒÌ ²Ê ÒÌ ²μ μ² ³, Ì ±É ÊÕÐ Ö ² - μ ³μ ÉÓÕ Ê Ò² Éμ²Ð Ò μé ³. ± ³ μ μ³, ³μ É. 2,, μ Ò ÕÉ Ö Ê³³μ Ô± μ ÉÒ ² μ ËÊ ±Í : ΔL = c exp (d/t)+a t + e, (2) ±μôëë Í É a ³ É ÉμÉ ³Ò ², ÎÉμ Ëμ ³Ê² (1), 0,00048 ³±³/³. ³ É Ò c, d e ± μ³ ²ÊÎ (. 2,, ) μ - ²Ö² Ë É μ ³ Ô± ³ É ²Ó μ ³ μ ³μ É ΔL(t). ʳ³ ³ É μ c e Ì ±É Ê É ²Ê Ê ²μÖ, ±μéμ μ³ μ² ³ - É ² ËμÉμμ± ² É ²Ó ÊÕ É Ê±Í Õ. ÒÎÉÖ Î b (Ë ±Éμ ʱÍ, μ ² Ò ³μ É ²Ö Ìμ μ ² ± ) ² μ²êî μ Î 2 ²Ö ÊÎ É ÊÌ Éμ μ μ É ² Ö, Ìμ ³ μ² ÉμÎ ÊÕ 6

9 μí ±Ê ²Ê Ò ²μÖ É Ê±Í. ²Ö Ô± μ Í 3, 6 48 Î μ μ 0,11, 0,35 0,85 ³±³ μμé É É μ. μ, ÎÉμ Ê ² Î ³ -μ ²ÊÎ Ö ² ± μ μ μ É Ö ² Ò³ μ Éμ³ ²Ê Ò μ Ò É Ê±Í. ÉμÉ Ë ±É μ² μ ÖÉ, μ ±μ²ó±ê ËμÉμμ± ² É ²Ó Ö É Ê±Í Ö Å ²μ Ò μí, μ μ μ - ÕÐ Ö ³ ³ ±É μ ²μÐ Ö μ ²ÊÎ ³μ μ μ² ³, μö ² ³ μ ʱÉμ μ² Ò μ± ³ ±μôëë Í É ³ Ô± É ±Í É.. ³μ ÉÓ ²μ± ² Í ËμÉμμ± ² É ²Ó μ É Ê±Í μé μ Ò ² Ò μ² Ò ³μ - É Ê É μ ³μ μ ÉÓ Ê ²ÖÉÓ ±μ Ë Ê Í μ Î É ³ Ö ±μ- μ É É ² Ö μ Ì μ É μ³ ²μ μ ² μ Éμ²Ð Ò. Î É μ É, Ê 3-Î μ Ö -Ô± μ Í Ö μ μ Éμ μ Ò μ μ²ö É μ ÉÓ ÊÐ É - ÊÕ ³³ É Õ ³ ³ Ò ³ ²Ò³ ( μ Ö ± 0,1Ä0,2 ³±³) ³ É ³ μ. μ²óï Ì ³ Ì Ô± μ Í ÔÉμÉ μí ³μ μ Í ² ² μ - μ²ó μ ÉÓ ²Ö μ²êî Ö ³³ É Î ÒÌ Œ μ²óï ³ μ ³. ² Ö Ê²ÓÉ Ë μ² Éμ μ μ μ ²ÊÎ Ö μë ²Ó μ ÉÓ. ˆ ³ ± μ μ Ê ² ³ Î Ö (θ) Ö ²Ö É Ö μ ÉÒ³ Ëμ ³ É - Ò³ μ μ μ³ μ ² Ö μ Ì μ É ÒÌ μ É, Î É μ É, μëμ μ- μë ²Ó μ μ ². μ Ò ³ Ö Ê ² ³ Î Ö μ μ ² ±, Ô± μ μ μ - ²ÊÎ ³ ÒÌ ³ Ì. ʲÓÉ ÉÒ É ² Ò. 3. ˆ Ë ± μ, ÎÉμ -μ μé± ³ 3, É.. ² Ì μ² ÒÏ 315 ³ ( ³. É ². 1) μîé ³ Ö É μ Ì μ É Ò μ É, Éμ ³Ö ± ± μ ²ÊÎ μ² Ò³ ±É μ³ - ²ÊÎ Ö ( ³ 1) μ É ± Î É ²Ó μ³ê Õ Ê ² ³ Î Ö. Éμ Ö μ ËμÉμμ± ² É ²Ó μ É Ê±Í μ Ì μ É μ μ ²μÖ μ² ³ μ ±- μ ³ μ ÒÌ μ²ö ÒÌ Ê μ Ì μ É, ÎÉμ É μ É Ö μ ³μ Ò³ Éμ²Ó±μ ²Ö ±μ μé±μ μ² μ μ μ μ É Î ±μ μ ²ÊÎ Ö (λ <315 ³).. 3. ³μ ÉÓ ± μ μ Ê ² ³ Î Ö μ μ μé ³ μ É Ö - ²ÊÎ Ö μ Ì μ ÉÓ ³ Ì 1 3 7

10 ²ÖÍ Ö ² μ± μ É ³ -μ ²ÊÎ Ö. μ É ³ - ²ÊÎ Ö ³μ É μ Ìμ ÉÓ ²ÖÍ Ö μ² ³ ÒÌ ³ É ²μ, μ μ μ- ÕÐ Ö Ö Ê μ μ³ ³ Ò μ Ì μ É. μ ²μÐ ± Éμ ²ÊÎ Ö μ Ìμ É Ò Ö ³μ² ±Ê² μ² ³, μ μ Ï Ö μ ²Ê- Î ² ÉÊÎ ±μ³ μ ÉÒ ÖÕÉ Ö. ² Õ μ ʱÉμ ËμÉμ² μ- μ É Ê É ÉμÉ Ë ±É, ÎÉμ μ ²μÐ - ²ÊÎ Ö μ Ìμ É μ μ μ³ Éμ ±μ³ μ Ì μ É μ³ ²μ μ² ³ Éμ²Ð μ μ Ö ± 30Ä50 ³ [17]. μ Ï Ö ÔÉμ³ ²μ ±μ³μ² ±Ê²Ö Ò Ë ³ ÉÒ ËËÊ ÊÕÉ ± μ Ì μ É μ² ³ μ ² ± Ìμ ÖÉ μ± Ê ÕÐÊÕ Ê [18]. ²Ö ±μ² Î É μ μ ÊÎ Ö μ μ Ö ² Ö ³ É ²Ó μ ± - ² ± ³ ³Ò ³ ² μé ³ Ò Ê μ Íμ ³ μ³ 6 6 ³, Éμ²Ð μ 12 ³±³ μí ² É ²Ó μ μ -μ ²ÊÎ Ö μ μ Éμ μ Ò ÒÌ ³ Ì Å ± ± μ² Ò³ ±É μ³ ² ³ -30 ( ³ 1), É ± Î Ë ²ÓÉ Ò ² μ± ( ³ 2) ( ³ 3). ˆ ³ ³ Ò μ Íμ ³μ É μé ³ μ ²ÊÎ Ö μ. 4. ² ±, μ²ó Ê ³Ò ± Î É Ë ²ÓÉ μ, ³ Ö² μ Ò³ ± Ò 12 Î, ÎÉμ Ò ÉÓ ³ ±É ²ÊÎ Ö, ÕÐ μ ² Ê ³Ò μ Í. Ò² μ μí ± ± Éμ μ μ ÒÌμ μí ²ÖÍ. ˆ Ë ± μ, ÎÉμ 506 Î μ ²ÊÎ Ö ³ 1 ² ± μé Ö² 2,05 ³ ³ Ò, ² 6, ³μ μ³ ÒÌ Ó μ² ³, ÎÉμ Ô± ² É μ μé Éμ²Ð Ò 0,38 ³±³. Ê ²μ ÖÌ Ô± ³ É μ Í μ²êî ² 5, ( ² 3, Ô ) Éμ μ Ô, ÎÉμ μμé É É Ê É 0, ËμÉμ μ μ Ô 3,9 Ô (ÔÉμ μμé É É Ê É ² μ² Ò 320 ³). ± ³ μ - μ³, ± Éμ Ò ÒÌμ Ê ² Ö μ μ μ ³μ μ³ μ μ ³μ μ ³ μ μí ÉÓ ² Î μ ³μ² ±Ê²/ËμÉμ.. 4. ³ ÓÏ ³ Ò μ Í ² ± μí ʲÓÉ Ë μ² Éμ μ μ μ - ²ÊÎ Ö ³ Ì 1, 2 3 8

11 ³ ÓÏ Ô ± É ÕÐ μ ²ÊÎ Ö μ É ± ±μ³ê ʳ ÓÏ Õ ±μ μ É ²ÖÍ. ²ÊÎ ³ 3 (λ >380 ³) ²μ ± μ ³μ³Ê μé ÊÉ É Õ ²ÖÍ. Í, μ ²ÊÎ - Ò ³ 2 (λ >315 ³), 506 Î μ ²ÊÎ Ö μé Ö² 0,73 ³ ³ Ò, ² 2, ³μ μ³ ÒÌ Ó μ² ³, ÎÉμ Ô± ² É μ μé Éμ²Ð Ò 0,14 ³±³. Í μ²êî ² Éμ ÊÕ Ô Õ 3,5 10 5, ² 2, Ô. ³ Ö ÕÕ Ô Õ ± É 3,4 Ô, μ²êî ³ μí ±Ê ± Éμ μ μ Ò- Ìμ ³μ² ±Ê²/ËμÉμ. ŒÒ ϲ ² É ÉÊ ±μ² Î É ÒÌ μ ²ÖÍ, μôéμ³ê μ²êî Ò ³ μí ± μ ³μ μ ÉÓ Ê²ÓÉ É ³ Ê Ì Éμ μ. Î ÉÒ Ö, ÎÉμ, ³, ± Éμ Ò ÒÌμ Ò μ Í μ É ²Ö É [19], ³μ μ μ²μ ÉÓ, ÎÉμ Ö ³ ² Î ²Ö ÒÌμ ²ÖÍ ² É Î.. 5. ² ±É μ μ-³ ± μ ±μ Î ± ³± μ Íμ É ±μ ÒÌ ³ ³ : ) ±μ² ³³ É Î μ ³ ³ Ò, μ Ï Ö ²ÖÍ -μ ²ÊÎ - ³ 1 É Î 48Î; ) Éμ μ Ò ³³ É Î μ ³ ³ Ò (μ Í 6 É ². 2). ³³ É Ö μ É ÊÉ μ μ Éμ μ -Ô± μ Í μ Éμ μ Ò Ì ³ - Î ± ³ É ² ³ 9

12 ± ³ É ² É ²Ó Ò³ -μ ²ÊÎ ³ É ±μ μ ³ ³ Ò Ìμ μïμ ²²Õ É Ê É μö ² ²ÖÍ. Ì ÖÖ Éμ μ ³ ³ Ò. 5, É ² ²Ê μ± ³ Ö ² É Ê μ Ð É. Š Ö μ μ ²Ò² μ ² μ μ ±μμ ÊÕ Ëμ ³Ê. ± ³ μ μ³, μ²ó μ -μ μé± Í ²ÓÕ ² Í μ ²ÊÎ ÒÌ μ ³ ² μ± μ Ìμ ³μ ÊÎ ÉÒ ÉÓ μ ³μ Ò Ê μ ³ Ò ³ É ² μ Ì μ É ² É ²Ó ÒÌ Ô± μ Í ÖÌ. μ É ± μé³ É ÉÓ, ÎÉμ μé² Î μé -³ ³, ²Ö ±μéμ ÒÌ ±μ É μ² Ê ³ Ö ËμÉμ É Ê±Í Ö ³ Ö É Ö ± ± Ê μ Ò μ μ μ μéμ ± ±μ²μ ²Ö Ô² ±É μ μ-³ ± μ- ±μ Î ± Ì ² μ [10], É ±μ Ò ³ ³ Ò ±É Î ± μì Ê Î ÕÉ Ö μ ² μ ²ÊÎ Ö μ²óï ³ μ ³ - ²ÊÎ Ö, μ ³μ - Ëμ²μ Ö μ Ð μ ± ÉμÎ ±Ê μ Ì μ É ²Ó μ ± É Ö ² É ²ÖÍ. ˆ μéμ ² ³³ É Î ÒÌ É ±μ ÒÌ ³ ³. ² É ÉÊ μ - Ò ² Î Ò ³Ò μ²êî Ö ³³ É Î ÒÌ Œ, μ ² ÕÐ Ì μ² Ò μ± ³ Ô± ²Ê É Í μ Ò³ Ì ±É É ± ³ μ Õ ³ ³ ³ ³³ É Î Ò³ Í ² Î ± ³ μ ³. ³ ³μ μ²êî Ö ³³ É Î ÒÌ Œ Ö ²Ö É Ö μ μé± Éμ ±μ μ μ Ì μ É μ μ ²μÖ, - μ ÖÐ Ö ± ³ Õ ²Ó μ ±μ μ É É ² Ö É ±μ ³ μ - Õ É ± ³ Ìμ μ³ ³ É ² [20]. ˆ ÒÌ ÒÏ ÒÌ ² Ê É, ÎÉμ ʲÓÉ É ² É ²Ó μ μ -μ ²ÊÎ Ö μ Ì μ É Ò ²μ É Ê±É Ê É Ö ²Ê Ê μ 1 ³±³ ³μ É μé ³ Ô± μ Í. μ μ ÉμÖÉ ²Ó É μ Ò²μ μ²ó μ μ ²Ö ² μ Ö μ ³μ μ É μ- ²ÊÎ Ö ³³ É Î ÒÌ Œ. μ μ ² - ² Í Õ μ ²Ê- Î ÒÌ μ ³ ² μ± μ μ Éμ μ Ò, μ²ó ÊÖ Í, ²μ Ò [10]. ² ± Ô± μ μ ² É Î 3 10 Î ³ 1, É ³ É ² É ³ ÉÊ 90 É μ Ì 3 ³μ²Ó NaOH 6 ³μ²Ó NaOH. ²μ Ö É ² Ö Ò ² ²μ Î μ Ê ²μ Ö³ μ²êî Ö É μμ ÒÌ μ [21]. μ²êî ÒÌ μ Íμ Œ ³ Ö² μ μ Í ³μ ÉÓ, ±μéμ μ Î ÉÒ ² ÔËË ±É Ò ³ É μ ³ ³ Ò. - ³ É Ò μ ÒÌ Éμ μ Ì ³ ³ Ò, d d, ³ Ö², ² ÊÖ Œ- μ Ö. É Ó ³³ É μ μí ² Ó ± ± Δ=[(d d )/d ] 100 %. (3) μ É μ²êî ÒÌ ³ ³ Ò É ². 2. ˆ ² ÒÌ μ, ÎÉμ ³ É Ò μ Éμ μ, μ - ÊÉμ -μ ²ÊÎ Õ, ³ μ μ μ²óï, Î ³ Éμ μ, ±μéμ ÊÕ μ - ²ÊÎ ². 10-Î μ μ³ μ ²ÊÎ ³³ É Ö ³ Ê Éμ μ ³ ³ ³ Ò Ò ÊÐ É μ ²Ó, Î ³ 3-Î μ μ³. μ ³ μ ²Ó Ë μ Ì μ É ÔÉμ³ ³ ² Ó. Ìμ Ò μé É Ö μ ³ ÕÉ μ μ μ³ ²Ó ÊÕ ± Ê ²ÊÕ Ëμ ³Ê (. 5, ). ² Î ±μ Í É Í 10

13 ² Í 2. ±É É ± Œ ² ± Teonex ²μÉ μ ÉÓÕ μ ³ 2, ² μ μ - ²ÊÎ ³ μ Éμ μ Ò ³ 1. ² T =90 É μ Ì NaOH ÒÌ ±μ Í É Í º Œ ³Ö -μ ²ÊÎ Ö, Î μ É É ²Ó μ μ É μ NaOH, ³μ²Ó ³Ö É ² Ö, ³ Q, ²/Î ³ 2 d ÔË, ³±³ d, ³±³ d, ³±³ 1 3 3, ,40 0,39 0, , ,59 0,55 0, ,0 5 12,5 0,35 0,36 0, ,0 7 32,5 0,47 0,49 0, , ,34 0,36 0, , ,44 0,49 0,79 61 Δ, % Ð ²μÎ 2 Ê ±μ ²μ μí É ² Ö Ê ² Î ²μ ÍÊ ³ Ê ³ É ³ μ μé μ μ²μ ÒÌ Éμ μ Ì ³ ³. ²Õ ³Ò - ±μ μ³ μ É Ö ²ÖÕÉ Ö μ μ μ, ±μéμ μ ³μ É μ ÉÓ Ö É Ì μ²μ Ö μ²êî Ö ³³ É Î ÒÌ ³ ³. ˆ ³ Ò μ É Î ± ±É Ò μ ²μÐ Ö ² μ± μ ² Ì μ - ²ÊÎ Ö ÉÖ ²Ò³ μ ³ μ ² ÊÕÐ ³ -μ ²ÊÎ ³. É μ ² μ, ÎÉμ μ³ ³μ ² Í É ±μ (É.. Ê ² Î Ö É ²Ó μ É Ì É ² - Ö) μ μé± Ê²ÓÉ Ë μ² Éμ Ò³ ²ÊÎ ³ μ ÊÌ μ μ²ö É ±μ É μ- ² Ê ³Ò³ μ μ³ ³ ÖÉÓ μ É μ Ì μ É ÒÌ ²μ, Ê ² Î - Ö Ì μë ²Ó μ ÉÓ ²Ê Ê μ² É Î ±μ É Ê±Í. ˆ ² μ μí ²ÖÍ ² É ²Ó μ³ μ É Ê²ÓÉ Ë μ² Éμ μ μ - ²ÊÎ Ö, μ²êî μí ± ± Éμ μ μ ÒÌμ Ê ² Ö μ μ μ ³μ μ³ μ μ μ Ì μ É μ² ³. μ²êî Ò Ò ³μ ÊÉ ÒÉÓ μ²ó μ Ò μé± ³ Éμ ± Ëμ ³ μ Ö ³ ± μ- μ μ ÉÒÌ É Ê±ÉÊ ² Î μ Ì É ±ÉÊ μ, Éμ³ Î ² É ±μ ÒÌ ³ ³ ³³ - É Î μ É Ê±ÉÊ Ò. Éμ Ò Ò ÕÉ ² μ μ ÉÓ.. Ê μ Ê.. ²μ ÎÊ - ² μ Ì μ É μ Íμ ³ Éμ μ³ É μ μ Ô² ±É μ μ ³ ± μ ±μ. μé Ò μ² μ ± μ ±μ μ ÊÎ μ μ Ëμ, É ˆ 1. Apel P. // Radiat. Meas V. 34. P Komaki Y., Tsujimura Sh. // J. Appl. Phys V. 47. P

14 3. Wang C. S., Sun J. M. // Polym. Prepr. Amer. Chem. Soc V. 35. P Cho B. H., Kim Y. W. Process for Preparing PEN. US Patent , Aliev R., Navarro-Gonzalez R., Medina R. // Polymer Bulletin V. 57. P Crawford W. T., DeSorbo W., Humphrey J. S. // Nature V P Henke R. P., Benton E. V., Heckman H. H. // Radiat. Effects V. 3. P Léuck H. B. Kinetik und Mechanismus der Bildung und Ätzung von Teilchenspuren in Polyethylenterephthalat. Dresden. Zentralinstitut fuer Kernforschung, Rossendorf bei Dresden S ²Ó... É ˆŸˆ Ê, Apel P. Yu. et al. // Nanotechnology V Œ É μë μ... // Cheung P.-S. R., Roberts C. W., Wagener K. B. // J. Appl. Polym. Sci V. 24. P ± ³ ±μ... // Œ ³ Ò.. Š É Î ± É Ì μ²μ º μ Éμ Ò μéò Î μ ±μ²²μ μ Ì ³ / μ.. ƒ. μ²μ.. ƒ μ ±μ μ. Œ.: ³ Ö, ŠÊ Íμ. ˆ.. ² Ê μ ³ ³ ÉÎ Éμ μ É μ - ³ Î ± ³ μ μ μ³. μμ Ð. ˆŸˆ Ê, Apel P. Yu. et al. // Nucl. Instr. Meth. B V P ² Š... // Ó³ , Ò ² Š.. ± Ê ³ ± μ μ ² Éμ Ë. Œ.: ʱ, Day M., Wiles D. M. // J. Polym. Sci V. B9. P Î... // Œ ³ Ò.. Š É Î ± É Ì μ²μ º Œμ²μ± μ. ƒ., Î.., ²Ó.. // Šμ²²μ Ò Ê ² μ²êî μ 26 ÉÖ Ö 2016.

15 ±Éμ.. μ μ Î ÉÓ μ ³ É 60 90/16. ʳ μë É Ö. Î ÉÓ μë É Ö. ². Î. ². 0,94. Î.-. ². 1, Ô±. ± º ˆ É ²Ó ± μé ² Ñ μ μ É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ ,. Ê, Œμ ±μ ± Ö μ ²., ʲ. μ² μ-šõ,